Komisja Środowiska
Kancelaria Senatu, 00-902 Warszawa, ul. Wiejska 6
e-mail: lenard@nw.senat.gov.pl
fax 22 694 92 81

Towarzystwo Ochrony Krajobrazu, stowarzyszenie z regionu Puszczy Białowieskiej, stoi na stanowisku, że wyjątkowość puszczy i jej sława w świecie wymagają objęcia całej puszczy parkiem narodowym. Fakt, iż tylko 16% polskiej części puszczy jest parkiem narodowym, wobec 100% po stronie białoruskiej i kilkusetletniej ochrony całej puszczy przez polskich królów, a nawet w czasach rozbiorów, przynosi wstyd Polsce. Gospodarka poza obecnym parkiem jest przyczyną zawieszenia prestiżowego Dyplomu Rady Europy dla Białowieskiego Parku Narodowego, co również przynosi nam ujmę. Utrzymując obecną sytuację, tracimy jako naród szansę wizerunku społeczeństwa szanującego własne dziedzictwo przyrodnicze, a lokalna społeczność gmin położonych w pobliżu puszczy, ale poza parkiem, traci jedną z najlepszych marek rozwoju, jaką w świecie jest park narodowy.

Nie rozumiemy, jak można było promować w świecie Puszczę Białowieską jako jeden z cudów natury a zarazem uważać, że nie zasługuje na najwyższą formę ochrony w kraju?

Nie rozumiemy, jak można pogodzić zapis w Konstytucji mówiący, że Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę środowiska, a zarazem ochronę tę na obszarze będącym dobrem wszystkich Polaków, należącym do państwa (Lasy Państwowe) a nie gmin, uzależnia od zgody lub jej braku ze strony lokalnych samorządów? Gminy nie mogą tracić z powodu ochrony przyrody, dlatego należy jednoznacznie zapewnić gminom pełną rekompensatę za traconą część podatku od terenów obejmowanych ochroną.

Nie rozumiemy targów z samorządami ile to milionów dotacji potrzeba do ustępstwa w sprawie powiększenia parku o jakiś nieznaczny teren skarbu państwa. Zwykła sprawiedliwość społeczna każe zapytać, czy inne gminy naszego regionu nie zasługują na dotacje tylko dlatego, że nie mają w swoich granicach prastarej puszczy, która była chroniona jako królewska a nie gminna?

Od kilkunastu lat różne środowiska w kraju i na świecie, w tym czołowe instytucje naukowe, apelują do polskiego rządu o objęcie całej puszczy parkiem narodowym. W tym roku obchodziliśmy hucznie tzw. 600-lecie ochrony Puszczy Białowieskiej. Jednak nie konferencje i pamiątkowe gadżety, a konkretne powiększenie najsłynniejszego, pierwszego polskiego parku narodowego moglibyśmy uznać za satysfakcjonujące w kraju i na świecie.

Ta decyzja leży w rękach polskich polityków, dlatego uważamy, że należy uczynić wszystko, by Białowieski Park narodowy powiększyć, a działania przeciwne postrzegamy jako działania na szkodę Polski. Uważamy, że do czasu powiększenia parku narodowego należy wstrzymać dotychczasową gospodarkę w Puszczy Białowieskiej, poza potrzebami rynku lokalnego i ustanowić plan ochrony puszczy taki, jak dla parku narodowego. Jest to tym pilniejsze, że organizacje pozarządowe dysponują coraz większą ilością dowodów, że gospodarka w puszczy może godzić w cele ochrony Natury 2000, a to może doprowadzić do konfliktu z Komisją Europejską i postawić Polskę przed unijnym trybunałem sprawiedliwości.

W imieniu zarządu TOK
Zenon Kruczyński - prezes
Irena Parfieniuk - sekretarz


Białowieża, 12 września 2009r.

Pusza Białowieska -"Stop wycince"

Podczas międzynarodowej konferencji zorganizowanej z okazji uroczystych obchodów 600-lecia ochrony Puszczy, przedstawiciele organizacji pozarządowych przekazali ministrowi środowiska petycję [link pod tekstem], w której domagają się podjęcia natychmiastowych działań zapobiegawczych, które pozwolą uniknąć nieodwracalnych strat w cennej przyrodzie Puszczy. Przekazaniu petycji towarzyszyło ponad 100 aktywistów różnych organizacji, które wystąpiły wspólnie jako koalicja dla Puszczy

Obecna gospodarka leśna prowadzona na terenie Puszczy godzi w cele jej ochrony. Wycinanie drzew, które odbywa się w naturalnych drzewostanach Puszczy Białowieskiej powoduje niszczenie siedlisk rzadkich i zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt. Bardzo często są to siedliska gatunków uznanych za priorytetowe w skali Europy i są objęte ochroną w ramach sieci Natura 2000, lub gatunków z tzw. "czerwonych list" zagrożonych wyginięciem wg Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN).Usunięcie kilkusetletnich dębów, jakie niedawno miało miejsce, czy postulaty nadleśnictw dotyczące usuwania drzew z rezerwatów świadczą o nasileniu niebezpiecznych trendów i wymagają zdecydowanej reakcji Ministerstwa Środowiska, prowadzącej do zatrzymania tych praktyk.

Powstrzymanie wycinania starodrzewów w całej Puszczy jest także podstawowym warunkiem utrzymania prestiżowego wyróżnienia jaki posiada obecnie Białowieski Parki Narodowy: Dyplomu Rady Europy. Od wielu lat domaga się tego społeczność polska i międzynarodowa. Już w latach 90-tych ubiegłego wieku domagały się tego także miliony osób w kraju i za granicą. Przed trzema laty, w ramach dnia solidarności dla Puszczy Białowieskiej, do polskich ambasad na całym świecie wpłynęły apele tysięcy ludzi. W grudniu 2007 roku, organizacja ekologiczna WWF przekazała Premierowi i Prezydentowi RP podpisy 100 000 Polaków pod apelem o objęcie całej Puszczy Białowieskiej ochroną w formie parku narodowego.

Pomimo społecznego poparcia dla ochrony całej Puszczy Białowieskiej wyrażanego przez Polaków, do dziś w dalszym ciągu zaledwie około 16% (10500 ha) jej obszaru jest objęte ochroną jako park narodowy. Do połowy września mają się zakończyć negocjacje z samorządami dotyczące programu rozwoju puszczańskiego regionu. Tym samym powinna zapaść decyzja o powiększeniu powierzchni parku. Dziś jego niewielki obszar nie tylko nie sprzyja ochronie cennych puszczańskich drzewostanów, ale także rozwojowi turystyki. Inwestycje w infrastrukturę turystyczną koncentrują się w samym sercu Puszczy, na obszarze gminy Białowieża, nie dając innym gminom szansy na korzyści płynące z ochrony przyrody. Przedstawiciele organizacji pozarządowych oczekują, że Ministerstwo Środowiska, niezależnie od wyników negocjacji z samorządami, znajdzie skuteczny sposób, w ramach obowiązującego prawa europejskiego i krajowego, na ochronę najcenniejszych wartości przyrodniczych na obszarze całej Puszczy Białowieskiej.

Koalicja organizacji pozarządowych na rzecz ochrony Puszczy Białowieskiej:

Greenpeace Polska, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Polska Zielona Sieć, Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, Towarzystwo Ochrony Krajobrazu, WWF Polska.

APEL W SPRAWIE OCHRONY PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ